Bu yazı Mayo Clinic’te tıp profesörü ve Endokrinolog Dr. Sreekumaran Nair,’in yayınlamış olduğu araştırmaların Türkçe’ye çevrilmesiyle hazırlanmıştır. Bu yazının içeriğiyle ilgili Habit Gıda AŞ’nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. bu yazı sadece bilgilendirme amaçlı olup, İngilizceden Türkeye çevrilmiş olup, hiçbir şekilde sağlık tavsiyesi içermemektedir. Bu yazı dolayısıyla okuyucularda oluşabilecek sağlık sorunlarından Habit Gıda AŞ hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Okuyucular bu yazının içeriğiyle ilgili kendi sağlık durumlarına göre doktorlarına danışmadan herhangi bir eylemde bulunmamalıdır. Sağlığınızla ilgili her türlü konuda doktorunuza danışmanız gerekmektedir.
Yaşlanmanın vücuda verdiği zarar hücresel boyuta kadar uzanır. Ancak yaşlı kaslardaki hücrelerin maruz kaldığı hasar özellikle şiddetli oluyor çünkü bu kaslar kendilerini kolayca yenileyemiyor ve enerji üreten mitokondrilerin direnci ve sayısı azaldığı için gittikçe güçsüzleşiyorlar.
Bu ay Cell Metabolism Dergisi’nde yayınlanan bir araştırma, her nasılsa, çeşitli egzersizlerin, mitokondrimize yılların verdiği hasarın bir kısmını geri alabileceğini ileri sürüyor.
Herkesin bildiği gibi, egzersiz yapmak insanlar için iyi bir şeydir ancak bilim insanları, hücresel etkilerini şaşırtıcı derecede az anlayabiliyorlar ve bunların, aktivite ve egzersiz yapanın yaşına göre nasıl değişebileceğini açıklayamıyorlar.
Rochester Minnesota’da, Mayo Klinik’indeki araştırmacılar, kısa süre önce 30 yaş ve altında veya 64 yaşından büyük, 72 sağlıklı fakat hareketsiz erkek ve kadın hücreleri üzerinde bir deney yaptılar. Aeorobik uygunlukları, kan şekeri seviyeleri, kas hücrelerindeki gen aktivitesi ve mitokondriyel sağlığı için temel ölçümler yapıldıktan sonra, gönüllüler rastgele belirli bir egzersiz rejimine görevlendirildiler.
Bazıları haftada birkaç kez kuvvetli ağırlık antremanı yaptı, bazıları haftada 3 kez sabit bisikletler üzerinde antrenman yaptılar (4 dakika pedal çevirip, 3 dakika dinlenerek, ardından 3 kez bu diziyi tekrarlamışlar) bazıları ise haftada birkaç kez 30 dakika boyunca hafif bir tempoda sabit bisiklet sürdü ve diğer günlerde ağırlıkları hafifçe kaldırdılar. 4. Grup, denetim ve egzersize tabii tutulmadı.
12 hafta sonra laboratuvar testleri tekrarlandı. Genel olarak bütün deneklerin fitness yeteneği ve kan şekeri düzeyleri gelişti.
Şaşırtıcı olmayan bazı farklılıklar vardı. Kas kütlesi ve kuvvet kazançları yalnızca ağırlıklarla egzersiz yapanlar için daha yüksekken, kısa süreli egzersizlerin en fazla etkisi dayanıklılığa olmuştur.
Ancak biyopsi edilen kas hücrelerinde daha beklenmedik sonuçlar bulundu. Aralıksız antrenmana dahil olan denekler arasında, 274 gende aktivite seviyeleri değişirken; değişiklikler daha hafif egzersiz yapanlar için 170 gen ve ağırlık kaldıranlar için 74 gen olarak gözlemlendi. Ağırlık kaldıranlar için 33 ve ortalama egzersiz yapanlar için 19 olmak üzere yaşlı kohortlarda yaklaşık 400 gen artık farklı çalışıyordu.
Özellikle aralıksız antreman yapan deneklerin hücrelerinde, etkilenen bu genlerin birçoğunun mitokondrinin kas hücreleri için enerji üretme kabiliyetine etkisinin olduğuna inanılıyor. Aralıksız egzersizlerini yapan deneklerde, özellikle yaşlı bisikletçilerde sıkça görülen bir etki olan mitokondrinin sayı ve sağlığındaki artış gözlemlendi.
Çalışmanın baş yazarı, Mayo Clinic’te tıp profesörü ve Endokrinolog Dr. Sreekumaran Nair, sanki yaşlanmanın etkisiyle oluşan kasların hücresel sağlığındaki azalmanın yoğun egzersizle “düzeltilmiş” gibi görüldüğünü söylüyor.
Aslında, yaşlı insanların hücreleri, egzersiz yapmak için gençlerin hücrelerinden çok daha sağlam bir şekilde tepki gösterdiğini belirterek, egzersizden faydalanmanın hiçbir zaman çok geç olmadığını dile getiriyor.
